Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

1993 թ. Գարնանը ՆՓԱԿ- ի հիմնադիր, Նյու Յորքի նկարչուհի և բանաստեղծուհի Սոնիա Բալասանյանը գաղափար ունեցավ կազմակերպել Հայաստանի մասնակցությունը Վենետիկի բիենալեի ժամանակակից արվեստի ամենահեղինակավոր և ամենաերկարատև միջազգային ցուցահանդեսին:

Երկար բանակցություններից հետո Հայաստանի Հանրապետությունը պաշտոնապես հրավիրվեց մասնակցելու Վենետիկի 46 -րդ բիենալեին 1995 թ.

Ըստ Վենետիկի բիենալեի պաշտոնական արխիվների ՝ www.asac.labiennale.org: Վենետիկի բիենալեն սկսվել է 1895 թվականին ՝ «Վենետիկ քաղաքի արվեստի միջազգային ցուցահանդես» անվան տակ: 1930 թվականին միջոցառման անվանմանը ավելացվեց «Բիենալե» տերմինը: Սկզբում ամեն անգամ ընտրված նկարիչների աշխատանքների խմբային ցուցահանդես էր ներկայացվում այն ​​վայրում, որն այժմ հայտնի է որպես «Իտալական տաղավար» (տե՛ս կցված քարտեզը): 1928 թվականից ի վեր Իտալիայի տաղավարում անցկացվող միջազգային ցուցահանդեսին զուգահեռ սկսել են մասնակցել ազգային տաղավարներ:

Արձանագրությունները ցույց են տալիս, որ 1928 թվականին մասնակցել է 10 երկիր:

1930 թվականին մասնակից երկրները տասնմեկն էին ՝ Իտալիա, Բելգիա, Չեխոսլովակիա, Ֆրանսիա, Գերմանիա, Մեծ Բրիտանիա, Հոլանդիա, Իսպանիա, ԱՄՆ, Հունգարիա և ԽՍՀՄ:

Պատմական փաստերը ճշգրիտ գրանցելու համար պետք է նշել, որ Հայաստանի անունն առաջին անգամ հայտնվել է 1901 թվականին (Վենետիկի 4 -րդ ցուցահանդես):

Մինչև 1928 թ., Երբ միջազգային ցուցահանդեսում սկսվեցին ազգային տաղավարներ, նկարչի անունը փակագծում նշվում էր նկարչի անունից հետո: Ֆրանսիայից հայազգի գրաֆիկ Էդգար Շահինեի անվան կողքին այսպես է հայտնվել Հայաստանի անունը: Էդգար Շահինի աշխատանքները  ցուցադրվել են 1901, 1903, 1907, 1914 և 1926 թվականներին (համապատասխանաբար IV, V, VII, XI և XV ցուցահանդեսներում):

1934 թվականին Հայաստանը հայտնվեց որպես ԽՍՀՄ տաղավարի առանձին հատված: Տաղավարի Հայաստան հատվածում ցուցադրվել է Մարտիտոս Սարյանի 5 կտավ: ԽՍՀՄ 15 հանրապետությունների նույն տարում Հայաստանի հետ միասին ներկայացված էր նաև Ուկրաինան:

Արձանագրությունները ցույց են տալիս, որ մինչև 1995 թ., Երբ Հայաստանի Հանրապետության նորանկախ պետությունը սկսեց մասնակցել Վենետիկի բիենալեին որպես առանձին ազգ, բացառությամբ վերոնշյալ դեպքերի, Հայաստանը Վենետիկի բիենալեում չէր հայտնվում որպես առանձին կազմակերպություն: 1995 թվականին, որը նաև Վենետիկի բիենալեի հարյուրամյակն էր, Վենետիկի բիենալեում ՀՀ առաջին տաղավարը կազմակերպեց Նորորքր Փորձառական Արվեստի  Կենտրոնը («ՆՓԱԿ»): Տաղավարը հյուրընկալվել է Վենետիկի Դորսոդուրո շրջանում ՝ Լոջիա դել Տեմանզայում գտնվող Հայկական մշակույթի ուսումնասիրության և փաստաթղթավորման կենտրոնի կողմից, 1995 թվականի հունիսի 12 -ից հոկտեմբերի 15 -ը: Այնուհետև ՀՀ փոխնախագահ Հ. Տաղավարի բացմանը պատվավոր հյուրեր էին Գագիկ Հարությունյանը և նրա շրջապատը, Սփյուռքի ավելի քան 100 աջակիցների և նվիրատուների հետ միասին: Այդ ժամանակից ի վեր, առանց ընդհատումների, ՀՀ մշակույթի նախարարությունը Վենետիկի բիենալեում հայկական տաղավարի կազմակերպումը վստահել է ՆՓԱԿ ին: 1999, 2001 և 2003 թվականներին տաղավարը հյուրընկալել էր Լոջիա դել Տեմանսայի հայկական մշակույթի ուսումնասիրության և փաստաթղթավորման կենտրոնը: 1997 և 2001 թվականներին տաղավարը հյուրընկալվել էր Մխիթարյան հայ միաբանության կողմից Վենետիկի Սուրբ Լազարո հայկական կղզում: 2005 թ. -ից հայկական տաղավարները հյուրընկալվում էին Մխիթարյան հայ միաբանության կողմից Palazzo Zenobio- ում (Վենետիկյան Վերածննդի պալատ), որտեղ նախկինում գտնվում էր Մուրատ Ռաֆայել հայկական վարժարանը:

ՆՓԱԿ-ը ցանկանում է շնորհակալություն հայտնել այս երկու վենետիկյան հայկական հաստատությունների ղեկավարությանը և ղեկավարությանը `1995 թ. -ից ի վեր հայկական տաղավարներն անխնա հյուրընկալելու համար: 1995 թվականից ի վեր յուրաքանչյուր Բիենալեի համար Միացյալ Նահանգներում ձևավորվեց Հայկական տաղավարի աջակիցների սփյուռքի խորհուրդ, որն իրականացրել է միջազգային դրամահավաք `տաղավարի ծախսերը ֆինանսավորելու համար: Նրանք բոլորը հաջողակ էին և համոզվեցին, որ տաղավարը ֆինանսական բեռ չի ունենա Հայաստանի ազգային բյուջեի վրա: Խորհուրդները նախագահում էին հետևյալ նվիրյալ հայերը.

1995 թ. ՝ Ալիս Կիրիկյան, Georgeորջ Կարո Բեյլերյան և Նինա Հովնանյան

1997 թ. ՝ Անի Բոյաջյան

1999, 2001 և 2003 թթ. Joոան Ագաջանյան Քուին

2005 թ. ՝ Սոնիա Բալասանյան

2007 թ. ՝ Արմեն Կարապետյան

2009 թ. ՝ Սոնիա Բալասանյան

Կազմակերպիչները մեծապես պարտական ​​են այս անհատներին և նրանց հանձնաժողովների անդամներին, բոլոր նվիրատուներին և ՆՓԱԿ-ի օժանդակ անձնակազմին `հայկական տաղավարները հնարավոր դարձնելու համար:

Բաժանորդագրվեք մեր տեղեկագրին